Czym jest Nowy Europejski Bauhaus?
Architektoniczna legenda
Bauhaus to legendarny ośrodek artystyczno-rzemieślniczy, powstały z inicjatywy Waltera Gropiusa w Weimarze (szkoła działała też w Dessau i Berlinie). Uczelnia łączyła rzemiosło ze sztuką tworząc niespotykane wcześniej pole do eksperymentów w projektowaniu i metodach edukacji, a sztuka, projektowanie i architektura dochodziła do idealnego sojuszu. Projekty Bauhausu były idealnym połączeniem tych trzech dziedzin, a jego styl jest jedynym z najbardziej wpływowych i rozpoznawalnych we współczesnym designie i architekturze.
Inicjatywa Nowego Europejskiego Bauhausu czerpie z tradycji ikonicznej uczelni. Projekt Komisjii Europejskiej ma na celu stworzenie nowego stylu życia, zakładającego zgodność wzornictwa z zasadami zrównoważonego rozwoju.
– Nasz obecny poziom zużycia surowców, energii, wody, żywności i użytkowania gruntów nie jest zrównoważony. Musimy zmienić sposób, w jaki traktujemy przyrodę, jak produkujemy i konsumujemy, żyjemy i pracujemy, odżywiamy się i ogrzewamy, podróżujemy i transportujemy – powiedziała przewodnicząca Komisjii Europejskiej Ursula von der Leyen.
Założenia NEB
Projekt obejmuje szereg działań politycznych, prawnych, instytucjonalnych i finansowych. Jego celem jest przyspieszenie transformacji różnych sektorów gospodarki, takich jak na przykład budownictwo i architektura, aby zapewnić wszystkim obywatelom Unii dostęp do bardziej ekologicznych towarów. Chodzi o takie dobra, które opierają się na obiegu zamkniętym i niosą za sobą mniejszą emisję gazów cieplarnianych i ślad węglowy. Inicjatywa ma przenieść wymiar Zielonego Ładu do naszego codziennego życia i zachęca do wspólnego projektowania i stworzenia przyszłości, która będzie zrównoważona, inkluzywna i piękna, zgodnie z głównymi hasłami akcji.
Nowy europejski Bauhaus wnosi kulturowy i artystyczny wymiar do założeń Europejskiego Zielonego Ładu, aby pokazać wymierny i pozytywny wpływ zrównoważonych innowacji na nasze życie codzienne. Na jego finansowanie w latach 2021-2022 przeznaczono prawie 85 mln euro, a sam projekt został dołączony do wielu programów UE jako element kontekstu lub jeden z priorytetów, bez wcześniej określonego budżetu.
Komisja Europejska tworzy aktualnie laboratorium NEB - ośrodek badawczo-projektowy, w którym będą opracowywanie prototypy i testy nowych narzędzi, rozwiązań i zaleceń. Laboratorium ma działać w duchu międzybranżowej współpracy, będącym od początku cechą charakterystyczną ruchu, który uwzględnia różne sfery życia i jest ukierunkowany na społeczeństwo, przemysł i politykę, aby łączyć ludzi i znaleźć nowe sposoby wspólnego twórczego działania.
Rewitalizacja
Jednym z głównych trendów Nowego Europejskiego Bauhausu, którego rozwój możemy obserwować w kraju jest rewitalizacja istniejących budynków i obszarów miast. Przemo Łukasik podczas spotkania Future Builders przypomniał, że „najbardziej ekologiczny jest ten budynek, który nie postawnie, a drugi w kolejności jest ten już wybudowany” – przywracanie dawnego piękna i użyteczności zabytkowym (najczęściej postindustiralnym) budynkom i terenom zyskuje na coraz większej popularności.
Warto przytoczyć tu ostatnie realizacje w Warszawie: Elektrownię Powiśle czy Fabrykę Norblina, wrocławską Concordię Design, czy łódzką Bramę Miasta. Wszystkie te projekty zostały odnowione z użyciem recyklingowalnych materiałów, poszanowaniem środowiska i lokalnej społeczności i w duchu odpowiedzialnego i zrównoważonego rozwoju.
– Efektywność energetyczna i neutralność emisyjna to warunki konieczne, które muszą spełniać współczesne, przyjazne środowisku budynki komercyjne i mieszkalne. Pomocą w tych wyzwaniach są nowe formy architektury, techniki budowlane i technologie oraz naturalne materiały i recycling. – podsumowuje Alexsandra Baksik, Brand & Sustainable Development Manager w Aluprof.