Budowanie ekologiczne i dobrostan – jak budownictwo zrównoważone wpływa na nasze samopoczucie?

Rezydencja Wintera, Gdańsk, Polska. Zastosowane systemy: MB-70CW, MB-45, MB-78EI, MB-86

Wpływ architektury na samopoczucie

Idea wpływu architektury na zdrowie i samopoczucie nie jest nowa. Pierwsze statystyki mówiące o tym, że środowisko, w jakim żyjemy wpływa na długość życia, pojawiły się już w XVIII wieku, kiedy odkryto, że średnia długość życia mieszkańców miast jest niższa niż mieszkańców wsi.

W latach 50. XX wieku zaczęto przyglądać się temu, jak budownictwo mieszkaniowe wpływa na samopoczucie psychiczne. Masowe budownictwo tamtego okresu okazało się wzmagać takie problemy jak samotność, nuda czy stres. Dziś, wiemy już znacznie więcej na temat wpływu architektury na dobrostan psychiczny i fizyczny, przyjrzyjmy się zatem kilku informacjom, które przekonają nas do tego, że stosowanie zasad zrównoważonego rozwoju w architekturze, może znacząco podnieść jakość życia mieszkańców i użytkowników.

Zdrowie fizyczne wspierane zieloną architekturą

W latach 2012- 2022 przeprowadzono szereg badań, które potwierdzają pozytywny wpływ zrównoważonego budownictwa na zdrowie fizyczne. W pracy “Green Buildings Impacts on Occupants' Health and Productivity” autorzy wykazali, że przejście z tradycyjnego budownictwa na zrównoważone ma pozytywne skutki zdrowotne, a w szerszej perspektywie przekłada się na redukcję kosztów opieki zdrowotnej, zmniejszenie liczby dni chorobowych, poprawę produktywności, co z kolei bezpośrednio przynosi efekty ekonomiczne.

Z kolei z badań przeprowadzonych przez World Green Building Council wynika, że korzystanie ze zrównoważonych i ekologicznych materiałów budowlanych, takich jak np. aluminium, może przyczynić się do poprawy jakości powietrza wewnątrz obiektów i, co za tym idzie, redukcji ryzyka chorób układu oddechowego u ich użytkowników.

Bardzo ważne i przełomowe w tym zakresie okazały się badania Rogera Ulricha, profesora architektury z Center for Healthcare Building Research at Chalmers University of Technology in Sweden. Wykazał on, że hospitalizowani pacjenci, którzy mogli w czasie leczenia spoglądać przez okno na drzewa, zdrowieli szybciej i doświadczali mniejszej liczby pooperacyjnych powikłań, niż pacjenci, którzy w czasie leczenia patrzyli przez okno na ceglaną ścianę.

Nie można zapominać też o tym, że architektura może aktywizować aktywność fizyczną. Takie zaprojektowanie przestrzeni, które, np. dzięki wewnętrznym dziedzińcom, pasażom, przejściom, pobudza i zachęca do wyjścia na zewnątrz obiektu i spędzenia nawet odrobiny czasu na świeżym powietrzu w naturalnym oświetleniu, sprzyja zdrowiu.

Rezydencja Wintera, Gdańsk, Polska. Zastosowane systemy: MB-70CW, MB-45, MB-78EI, MB-86

To właśnie idea pobudzania do aktywności na świeżym powietrzu i wspierania więzi społecznych przyświecała nam przy projektowaniu pergoli MB-OPENSKY 120. System wykonaliśmy z ekstrudowanego aluminium, z ruchomym zadaszeniem, systemem odwodnienia ukrytym w słupach, ukrytym napędem w konstrukcji. Można w niej zastosować przesłony boczne SkyRoll czy wyposażyć w oświetlenie. Efekt? Zyskujemy przestrzeń, która zachęca do wspólnego spędzania czasu na zewnątrz niezależnie od pogody. Czy to w strefie prywatnej, czy biurowej – wyjaśnia Ralph van der Kooij, Sales Manager bij Aluprof Nederland BV.

MB-OPENSKY 120 Aluprof

Architektura a nastrój

Większość ludzi przeważającą część swojego życia spędza wewnątrz budynków – w domach, szkołach, biurach, centrach handlowych. Otoczenie wpływa na ich nastrój na wiele sposobów: dostarczając bodźców zmysłowych (dźwięki, zapachy, kolory), regulując ilość światła, zapewniając wrażenia estetyczne.

Jednym z najważniejszych elementów budynków, które wpływają na nastrój, są okna. Odpowiednie doświetlenie poprawia samopoczucie. Według badań opublikowanych w "Biophilic Design in the Workplace" przeprowadzonych przez Terrapin Bright Green naturalne oświetlenie, może przyczynić się do redukcji poziomu stresu o 15%. Korzystny wpływ światła naturalnego na zdrowie potwierdzają też badania opublikowane w czasopiśmie "Sleep Health”ⁱ, gdzie wykazano, że pracownicy pracujący w pomieszczeniach z naturalnym oświetleniem byli aktywni fizycznie o 46 minut dziennie dłużej niż pracownicy pracujący przy świetle sztucznym. A większa aktywność fizyczna w ciągu dnia, to zdrowsze i ciało i duch.

Produkowane przez Aluprof aluminiowe fasady słupowo – ryglowe MB-SR50N HI+ to przykład zadbania o dobre doświetlenie. System ten pozwala budować szklane ściany z wąskimi liniami podziału, zapewniając jednocześnie trwałość i wytrzymałość konstrukcji. Stosując je, projektanci mogą realizować nawet najbardziej śmiałe pomysły w zakresie konstrukcji aluminiowo-szklanych zapewniając jednocześnie dobrą izolację termiczną, konieczną w budynkach budowanych z zasadami zrównoważonego rozwoju – wyjaśnia Ralph van der Kooij.

The Link, Antwerpia, Belgia. Zastosowane systemy: MB-70HI, MB-77HS, MB-SR50N EFEKT, MB-SR50N HI+

Umacnianie relacji społecznych

Im gęstsze zaludnienie tym paradoksalnie mniej więzi między ludźmi, którzy żyją obok siebie. Jednocześnie, Raport "The Impact of the Built Environment on Wellbeing" opublikowany przez Royal Institute of British Architects (RIBA) podkreśla, że tworzenie przestrzeni społecznych sprzyja więzi społecznej i integracji, co ma pozytywny wpływ na zdrowie psychiczne społeczności.

Architektura zrównoważona to nie tylko projektowanie z wysokiej jakości, ekologicznych materiałów czy dbanie o wystarczającą ilość światła, ale również takie zarządzanie całą dostępną przestrzenią, by wspierać nawiązywanie więzi i kontakt między jej użytkownikami.

Taką przestrzenią, która skupia różne aktywności jest budynek Hourglass w dzielnicy Zuidas w Amsterdamie, w którym wykorzystano okna aluminiowe w systemach Aluprof. Jest to projekt o mieszanym przeznaczeniu: biurowym, hotelowym z dodatkową powierzchnią gastronomiczną. Przestrzenie wspólne zostały zaprojektowane tak, aby zachęcać do interakcji społecznych i budowania społeczności – mówi Michiel van Duren, Managing Director bij Aluprof Nederland BV.

Hourglass, Amsterdam, Holandia. Zastosowane systemy: MB-86 SI, MB-SR50N, MBSR60N

Let’s Build a Better and Zero Waste Future

Choć często nie zdajemy sobie z tego sprawy, wpływ architektury na samopoczucie człowieka jest ogromny. W świecie, w którym obecnie 56% a do 2050 roku 70% ludności będzie mieszkało w miastach, funkcjonalność budynków, ich układ przestrzenny, bezpieczeństwo, jakie zapewniają i mikroklimat, który tworzą, wpływa na życie przeważającej grupy ludności. Nie można go bagatelizować. Dlatego zrównoważone budownictwo jest priorytetem nas wszystkich.