Architektura typu mixed-use. Na czym polega?
Architektura mixed-use ma na celu tworzenie przestrzeni, które łączą w sobie wiele funkcji – m.in. mieszkaniowe, komercyjne i kulturowe. Jak się okazuje, takie rozwiązania mają wiele korzyści – dają nowe życie starym obiektom, wspierają ekologię, a także poprawiają komfort życia.
Jeszcze do nie tak dawna dużą popularnością cieszyło się projektowania i budowanie dzielnic o jednym, konkretnym przeznaczeniu – np. mieszkaniowym, biurowym lub handlowym. Celem takich działań było osiągnięcie spójności estetycznej, a także łatwiejsze nawiązywanie relacji i budowanie więzi przez gromadzenie w jednym miejscu osób o podobnych celach, potrzebach i klasie społecznej. Takie podejście sprawdzało się wtedy, gdy ruch samochodowy w miastach nie był duży, a świadomość ekologiczna społeczeństwa nie była tak rozwinięta, jak ma to miejsce dzisiaj.
Tworzenie dzielnic o jednym przeznaczeniu sprawia, że załatwienie kilku różnych spraw może wymagać odwiedzenia dwóch przeciwnych krańców miasta. To rozwiązanie, które wymusza poruszanie się samochodami, a zatem generuje korki, jest czasochłonne i nieekologiczne (smog, hałas). Aktualnie coraz większą popularnością cieszą się wielofunkcyjne dzielnice, które swoim mieszkańcom pozwalają komfortowo żyć bez potrzeby przemieszczania się do innych części miasta, nawiązując tym samym do standardowych koncepcji modernistycznych. Nikogo nie dziwi budynek z parkingiem podziemnym, lokalami usługowymi na parterze, kilkoma kondygnacjami biur i mieszkań oraz hotelem z restauracją, które zlokalizowane są na najwyższych piętrach.
Architektura mixed-use a rewitalizacja budynków
Postępujące zmiany klimatyczne skłaniają do poszukiwania nowych rozwiązań, również w obszarze architektury. Celem jest budować mniej, dlatego rewitalizacja budynków cieszy się coraz większą popularnością. Jest to proces, który ma na celu przekształcenie danego obszaru, znalezienie dla niego nowego zastosowania i doprowadzenie do stanu, w którym zmieni on swoją funkcję. To właśnie w kontekście rewitalizacji często pojawia się pojęcie mixed-use – stare, często opuszczone budynki przekształca się w wielofunkcyjne struktury spójne z resztą miejskich zabudowań.
Kamienica Żelazko, Poznań, Polska. Zastosowane systemy: MB-60E EI, MB-70, MB-70US, MB-86 SI, MB-SR50N EFEKT.
W dużych miastach do dyspozycji inwestorów dostępnych jest coraz mniej działek, a jednocześnie w najbardziej atrakcyjnych dzielnicach często znajdują się niezagospodarowane budynki, które dziś nie spełniają już swojego zadania. Przekształcanie takich obiektów w wielofunkcyjne przestrzenie zaspokajające potrzeby dzisiejszego społeczeństwa, to trend, który zostanie z nami na dłużej. Wpisanie idei mixed-use w obiekty zabytkowe to bardzo trudne zadania zarówno dla projektanta, jak i inwestora i wykonawcy. Łatwiej jest realizować nowe budynki niż adaptować i przebudowywać stare. Utrudnieniem są problemy techniczne, logiczne, a często też prawne. Mimo to, jest to zadanie warte realizacji – zróżnicowanie funkcji pomaga dać nowe życie budynkom oraz pozytywnie wpłynąć na lokalną społeczność.
Architektura mixed-use a zmiany klimatu
Dzięki architekturze mixed-use unikamy sytuacji, w których niektóre dzielnice przepełnione są przez większą część dnia, a inne są w tym czasie niemal całkowicie puste. Takie podejście wpisuje się w trend miast 15- minutowych – wszystko, co potrzebne do życia powinno znajdować się w odległości 15 minut spacerem od miejsca zamieszkania. Dzięki temu mieszkańcy nie muszą już polegać na samochodach jako głównej formie transportu, a co za tym idzie – zmniejszają się korki i natężenie emisji spalin. Korzystne dla środowiska jest też zmniejszanie się liczby budowanych obiektów – na pierwszym miejscu znajduje się rewitalizacja i nadawanie nowych funkcji tym, już istniejącym. Mixed-use jest kierunkiem, który kształtuje przyszłość urbanistyki.
Architektura mixed-use wpisuje się w trend zrównoważonego budownictwa, podobnie jak wykorzystanie ekologicznych materiałów budowlanych – tu przoduje aluminium, które można praktycznie w całości odzyskać, przetworzyć, a następnie wykorzystać ponownie. Jednocześnie jest to surowiec, który zapewnia odpowiednie parametry w zakresie izolacyjności cieplnej, sztywności, a także odporności na niekorzystne warunki środowiska.
Ocenę atrybutów zrównoważonych produktów ułatwia certyfikacja C2C (Cradle to Cradle). Jej podstawą jest założenie, że wszystkie odpady powstałe podczas tworzenia produktu są surowcami, które muszą być w całości przetwarzalne i mogą być wykorzystywane do produkcji kolejnych wyrobów. Certyfikat C2C otrzymały m.in. następujące systemy aluminiowe Aluprof: system fasady półstrukturalnej MB-SR50N EFEKT, systemy okienno-drzwiowe MB-86 SI, MB-SR50N OW, a także system fasadowy MB-SR50N HI+.
Viacom International Media Network (VIMN) headquarters, Londyn, Wielka Brytania. Zastosowane systemy: MB-70HI, MB-SR50N, MB-SR50N EFEKT.
Wpływ architektury mixed-use na miasta i osiedla
Kiedyś czynnikiem decydującym o wyborze danej nieruchomości była lokalizacja, natomiast dziś nowym wskaźnikiem stały się dostępne rozwiązania i udogodnienia. Budynek nie musi znajdować się w centrum miasta, aby zaspokajać wszystkie potrzeby mieszkańców. Samowystarczalne i wielofunkcyjne dzielnice stają się bezpiecznym i komfortowym miejscem do życia. Łączą w sobie funkcje mieszkaniowe, komercyjne, edukacyjne i kulturowe. Dzięki temu, okolica przyciąga więcej osób o różnych porach dnia, co poprawia bezpieczeństwo, a także przekłada się na lepsze funkcjonowanie lokalnych firm.
Architektura mixed-use nadaje poszczególnym dzielnicom charakteru i kształtuje życie społeczne. Jest to możliwe dzięki harmonijnemu połączeniu projektu z otaczającym go obszarem – istotną rolę odgrywają tu place, skwery i inna ogólnodostępna przestrzeń.
Lancer Square, Londyn, Wielka Brytania. Zastosowane systemy: MB-70, MB-86, MB-SR50N.
Duży wpływ na intensywny rozwój tego kierunku miała też pandemia COVID-19, która zmieniła podejście do przemieszczania się. Wygodniejsze do życia stały się miejsca, w pobliżu których można załatwić wszystko – lokalne sklepy, kawiarnie, piekarnie, parki, boiska i place zabaw.
Let’s build a better future
Coraz mniejsza liczba dostępnych gruntów, zagrożenia wynikające z nadmiernego rozrostu miast i aglomeracji, zmiany klimatyczne, a także zmieniające się oczekiwania społeczeństwa – to argumenty, które wpłynęły na zmianę kierunku w projektowaniu budynków, dzielnic i całych miast. Architektura mixed-use,