Budowanie zrównoważonej przyszłości: jak budować domy przyjazne dla środowiska

VINAŘSTVÍ LAHOFER, Vinice, Czechy. Zastosowane systemy: MB-78EI, MB-SR50N, MB-104 Passive.

Ocieplenie klimatu to jeden z największych problemów współczesnego świata, a jego głównym powodem jest zbyt duża emisja dwutlenku węgla. Dlatego tak kluczowe jest wykorzystywanie we współczesnym budownictwie rozwiązań przyjaznych środowisku. Budownictwo zrównoważone, które bazuje na maksymalnym wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii oraz ograniczeniu emisji CO₂, jest odpowiedzią na potrzeby zarówno środowiska naturalnego, jak i przyszłych pokoleń.

Zrównoważone budownictwo i realizacja idei budynków zeroemisyjnych energetycznie jest jednym z głównych założeń projektu rewizji dyrektywy o efektywności energetycznej budynków w Unii Europejskiej (EPBD). A uchwalona przez ONZ w 2015 r. Agenda 2030 na rzecz zrównoważonego rozwoju wskazuje innowacyjny przemysł i infrastrukturę oraz zrównoważone miasta i społeczności jako jedne z zasadniczych celów, jakie warto osiągnąć w najbliższych latach w ujęciu globalnym.

Zrównoważony rozwój dla przyszłości

Do zrozumienia założeń zrównoważonego budownictwa kluczowe jest wyjaśnienie znaczenia zrównoważonego rozwoju. Jego definicję określono w 1987 r. w Raporcie Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju „Nasza wspólna przyszłość”: zrównoważony rozwój to taki rozwój, w którym potrzeby obecnego pokolenia mogą być zaspokojone bez umniejszania szans przyszłych pokoleń na ich zaspokojenie.

Biorąc pod uwagę to, że budynki w UE odpowiadają za zużycie 40 proc. energii i 36 proc. emisji gazów cieplarnianych, zastosowanie nowoczesnych rozwiązań w budownictwie zwiększających efektywność energetyczną budynków jest kluczowe dla przyszłości kolejnych pokoleń. Odnawialne źródła energii, projektowanie energetyczne czy zastosowanie nowoczesnych systemów izolacyjnych – m.in. zaawansowanych technologicznie systemów aluminiowych – to tylko niektóre z działań, które pozwolą realizować założenia zrównoważonego budownictwa.

Energia z natury

Skutecznym sposobem na zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych jest ograniczenie wykorzystania paliw kopalnych w produkcji energii elektrycznej. Przyjazną środowisku alternatywą w tym przypadku są odnawialne źródła energii (OZE): energia wiatrowa, geotermalna oraz słoneczna. Te cieszą się coraz większą popularnością. W 2020 r. udział OZE w zużyciu energii w UE wyniósł 22,1 proc.

O ile wykorzystanie energii wiatrowej czy geotermalnej wymaga instalacji specjalistycznych urządzeń, o tyle z energii słonecznej można skorzystać nie tylko za pośrednictwem instalacji fotowoltaicznych czy kolektorów słonecznych, ale również dzięki zastosowaniu odpowiedniej ilości przeszkleń i właściwemu ich rozmieszczeniu z uwzględnieniem lokalizacji budynku.

Realizując założenia zrównoważonego budownictwa w budynkach montuje się okna pasywne, które absorbują dużą ilość energii słonecznej i w znaczny sposób ograniczają straty ciepła. Współczynnik przenikania ciepła okna pasywnego nie może być wyższy niż 0,8 W/m²K – wyjaśnia Tomáš Buček, project business manager společnosti Aluprof System Czech s.r.o. – Konstrukcje aluminiowe, które cechują się wyjątkowymi parametrami zalet użytkowania, zapewnienia bezpieczeństwa, trwałości, ochrony przed czynnikami zewnętrznymi wiatrem i wodą oraz hałasem, doskonale wpisują się w cechy tego rodzaju budownictwa – dodaje.

Montaż okien pasywnych możliwy jest dzięki, chociażby takim rozwiązaniom jak systemom aluminiowy do okien i drzwi z izolacją termiczną jak MB-79N Aluprof. Produkt spełnia podwyższone wymagania dotyczące izolacji termicznej, a jednocześnie pozwala na zaprojektowanie konstrukcji ze zróżnicowanymi wariantami nie tylko okien (m.in. uchylno-rozwieranych czy uchylno-przesuwnych), ale także jedno- i dwuskrzydłowych drzwi, czy rozwiązań z witrynami.

Dom zaprojektowany energetycznie

Rozwiązania i produkty realizujące założenia zrównoważonego budownictwa powinny być uwzględnione już na etapie projektu budynku. Kluczem do optymalnego wykorzystania energii naturalnej jest nie tylko właściwie ustawienie bryły budynku względem stron świata, ale także odpowiednia izolacja przegród wewnętrznych eliminująca wszelkie mostki termiczne. Dużym ułatwieniem w zakresie eliminacji nieszczelności są np. specjalistyczne systemy ciepłego i szczelnego montażu do okien i drzwi aluminiowych MB-Installation Solution, które umożliwiają montaż w tzw. pasie izolacji termicznej.

Kompleksowe rozwiązania o najwyższych parametrach

W przypadku budownictwa zrównoważonego kryterium doboru komponentów i rozwiązań powinny być jak najlepsze parametry izolacyjne. Kluczowe znaczenie ma współczynnik izolacyjności termicznej (im mniejszy, tym lepiej) oraz klasa przepuszczalności powietrza. W kontekście energooszczędności ważne są również odpowiednie certyfikaty potwierdzające odpowiednie parametry systemów. Certyfikat Instytutu Domów Pasywnych PHI Darmstadt posiada, chociażby system do okien i drzwi z przegrodą termiczną MB-104 Passive, który pozwala zaprojektować stylowe, przeszklone i funkcjonalne fasady.

W budownictwie zrównoważonym istotne jest także stosowanie kompleksowych rozwiązań przeznaczonych dla budownictwa niskoenergetycznego obejmującego nie tylko systemy okienno-drzwiowe czy fasadowe, ale także systemy montażu. Aluprof, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, oferuje optymalne rozwiązania w tym zakresie. Przykładem są, chociażby drzwi panelowe, które mogą być skonstruowane na bazie wcześniej wspomnianych systemów MB-79N czy MB-104 Passive. Tego rodzaju rozwiązanie zaskakuje nie tylko wysoką izolacyjnością termiczną i akustyczną czy szczelnością na wodę i powietrze, ale również – dzięki dostępności wielu kolorów i wzorów – nowoczesnym stylem.

Recykling w budownictwie

Jednym z elementów zrównoważonego budownictwa jest ponowne wykorzystanie zużytych materiałów. Recykling doskonale sprawdza się w przypadku branży aluminiowej, gdzie – w przypadku firmy Aluprof – łączna zawartość złomu wyniosła w 2022 r. 65 proc. Co ważne, przedsiębiorstwo wykorzystuje nie tylko odpady własne, ale też odzyskuje i przetwarza aluminium z rynku, pozyskując odpady zarówno pochodzące od końcowych użytkowników (postconsumer), jak i również materiały stanowiące odpady z produkcji (preconsumer). Procesowi towarzyszą rygorystyczne wymagania, co do jakości zakupywanego złomu, dzięki czemu do przetopu nie trafia aluminium zanieczyszczone, a do powietrza szkodliwe związki, które mogłyby stanowić zagrożenie dla środowiska naturalnego. Zasadniczym atutem jest również energooszczędność całego procesu. Odzysk aluminium złomowego pozwala oszczędzić ok. 95 proc. energii potrzebnej do wyprodukowania aluminium pierwotnego pozyskiwanego z boksytów, którego wytop jest bardzo energochłonny. Na podobnym poziomie wyeliminowane jest zanieczyszczenie powietrza oraz wody.

Projekt domu w stylu barn house Jemioła 4

Ekologiczny powrót do „starego”

Jednym z trendów we współczesnym budownictwie zrównoważonym jest powrót do minimalistycznych form budynków inspirowanych estetyką terenów wiejskich. Barn house, czyli domy stylowane na wiejskie stodoły, zdobywają coraz większą popularność. Wpływa na to z pewnością nie tylko niższy koszt inwestycji (chociażby ze względu na prostą i minimalistyczną kubaturę budynku), ale również otwartość tego stylu na naturę (dzięki wielkopowierzchniowym przeszkleniom). Jednak zasadniczą zaletą barn house jest również jego efektywność energetyczna.

Stodoły mogą powstawać w technologii domu pasywnego lub niskoenergetycznego, co w dłuższej perspektywie istotnie wpływa na wysokość rachunków – podkreśla Tomáš Buček. – Cel ten jest realizowany dzięki zastosowaniu w tego rodzaju budynków systemów aluminiowych Aluprof, które gwarantują nie tylko wysokie parametry izolacyjne, ale również ze względu na giętkość materiału szerokie możliwości aranżacyjne – dodaje.

Let’s build a better future!

Budownictwo zrównoważone – mimo sporych nakładów inwestycyjnych – jest obowiązującym trendem, który na stałe wpisał się na światowym rynku. Wynika to nie tylko ze zwrócenia ku innowacyjnym rozwiązaniom technologicznym w budownictwie, ale również z realnego wpływu na środowisko. Budownictwo zrównoważone przejawiające się, chociażby w popularyzacji domów pasywnych skutecznie ograniczy emisje gazów cieplarnianych i zużycie energii przez ten sektor.

Domy pasywne pozwalają na oszczędność energii związaną z ogrzewaniem i chłodzeniem do 90% w porównaniu z typowymi budynkami i ponad 75% w porównaniu do przeciętnych nowych budynków – podkreśla Tomáš Buček.

Dzisiejsze decyzje dotyczące wyboru komponentów i projektów inwestycji oraz poziom zużywanej energii bezpośrednio wpływa na warunki, w jakich będą żyć przyszłe pokolenia.